Betonarme yapılarda kolon ve kirişlerde ana donatıyı bir arada tutmayı sağlayan donatı çeliğinden yapılan sargı elemanlarıdır. Etriyeler uygun aralıklarla betonarme kolon ve kiriş elemanlarının içerisine yerleştirilirler. Etriyeler boyuna donatının burkulma boyunu kısaltır ve donatıların birbirlerini sarmasını sağlar.
Etriyeler geometrik şekillerine göre; kare, dikdörtgen, çokgen, daire ve fretli etriye olarak ayrılırlar. Etriyerler her ne kadar boyuna donatıyı saran yardımcı elemanlar gibi görünse de aslında özellikle deprem bölgelerinde bulunan betonarme yapıların olmazsa olmaz ana elemanlarından biridir.
İçindekiler
Sıkça Sorulan Sorular
Etriyeler Nasıl Hazırlanır?
Etriyerler uç kısımları 135 derece bükülerek kanca olarak imal edilmelidir. Oluşturulan bu kancaların yük etkisi altında açılmamaları için beton içerisinde uzun kolları olacak şekilde bırakılmalıdır. Etriyeler kas gücüyle veya makinelerle bükülür.
Etriye Büküm Makinesi:
Kas Gücüyle Etriye Bükümü:
Etriyelerin Yapı Elemanlarına Katkısı Nedir?
- Boyuna donatının kalıp içinde düzgün ve dik durmasını sağlamak.
- Çatlakları ve burkulmayı önlemek.
- Kolonlarda eksensel yükten dolayı oluşacak deformasyonu engellemek.
- Kirişlere gelen kesme kuvvetini bu donatılar karşılar.
- Kolon ve perde elemanlarda eksenel yük kapasitesine katkı sağlar. Eksenel yüklemeler altında boyuna donatıların ayrılmasını önler.
- Betonarme yapının süneklik kapasitesini artırır.
Etriye Sıklaştırmaları Neden Ve Nasıl Yapılır?
Betonarme kolon ve kirişlerde, sismik yükler etkisi altında oluşacak kırılmaların etkisini engellemek için etriye sıklaştırması yapılır. Bu nedenle kiriş ve kolonlarda, deprem yönetmeliğince belirlenen bölgelerde etriye sıklaştırması yapılır. Deprem esnasında birleşim bölgeleri olarak adlandırılan sarılma bölgeleri en fazla zorlanmaya uğrayacak olan bölgelerdir. Bu bölgelerde beton dayanımını ve sünekliği artırmak için etriyeler sıklaştırılır.