Akma dayanımı, malzemenin kalıcı şekil değiştirme yapmaya başladığı gerilmeye verilen addır. Akma dayanımının bir diğer adı akma mukavemetidir. İngilizcede Yield Strength olarak geçmektedir. Akma dayanımının birimi ise N/mm2’dir. Gerilme akma dayanımı noktasında kalırsa veya artmaya devam ederse çelik üzerinde kalıcı etkiler oluşmaya başlar. Malzeme üzerinde kalıcı etkiler başlar ve plastik davranış bölgesine geçer. Plastik bölgeye geçiş olduktan sonra malzeme eski haline geri gelemez belli bir miktar uzama meydana gelir. Aşağıdaki görselde sert çeliğe ait grafiği görüyorsunuz. Yumuşak çelikte akma bölgesi biraz daha uzar ve pekleşme bölgesine geçtikten sonra kopar.
Aşağıdaki görselde de yumuşak çeliğe ait grafiği görüyoruz. Akma noktasına kadar formunu koruyan çelik belli noktadan sonra artık eski formuna dönemez hale geliyor ve boyun verdikten sonra kopuyor.
Donatı Çeliğinin Akma Dayanımı Nedir?
Donatı çeliğinin akma dayanımı yönetmelikte belirtilmiştir. Günümüzdeki yapılarda nervürlü donatı kullanılmaktadır. Artık zorunlu hale gelmiştir. S220 donatı çeliğinin akma dayanımı 220 N/mm2, S420 donatı çeliğinin akma dayanımı 420 N/mm2, B 420B ve B 420C donatı çeliğinin akma dayanımı 420 N/mm2, B 500B ve B 500C donatı çeliğinin akma dayanımı 500 N/mm2 olarak belirlenmiştir.
Akma Dayanımı ile Betonarme Arasındaki İlişki Nedir?
Çelik malzemesi inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan bir malzemedir. Çeliğin en önemli özelliği: Betonarme elemana çekme dayanımı sağlamasıdır. Çelik malzemesi akma dayanımlarına göre sınıflandırılır. Betonarme elemanlarda çeliğin yani donatının çekme dayanımından çok akma dayanımı önemlidir. Çelik malzemesi akma noktasına gelince artık plastik bölgeye geçiş yapar. Betonarme elemanlarda çeliğin akma durumuna göre nitelendirilir. Eğer çelik akma noktasına gelip beton kırılıyorsa gevrek kırılma, çelik akma noktasına gelmeyip beton kırılıyorsa da sünek kırılma olarak nitelendirilir.