El Atma Bedelinin Tahsili Davası
Arsa üzerine kamulaştırma yapılmadan el konması konusu olarak karşımıza çıkan bu başlığı, kamulaştırmasız el atma dâhilinde inceleyebiliriz. Kamulaştırma yetkisi olan bazı kurum ve kuruluşların, mahkemeye başvurması ve kamulaştırma işlemi olmadan başka şahısların taşınmaz mallarına el koyması anlamına geliyor. Bunun için de hiçbir bedel ödemeden yapılıyor işlem. İdari bir karar ile mülkiyet hakkının kullanılamaması olarak da yorumlayabileceğimiz bu durum için, Anayasamızın 46. Maddesinde detaylı maddeler belirtilmiştir.
Kamulaştırmasız El Atma Durumunda Haklarımız Nelerdir?
Bu tarz durumlarda, gerçek kişi olarak haklarımız bulunmaktadır. Şayet üzerinde işlem yapılan taşınmaz mal bir bina ise, bina sahibinin idareye karşı bedel davası açma yolu bulunuyor. Söz konusu bina yıkılmış bir bina ise, yıkıma ilişkin mahkeme tespiti ve idareye karşı yine bedel davası açılması mümkün oluyor.
El Atma Bedelinin Tahsili Davasını Kimler Açabilir?
Bedel davası açabilmek için, bu yolda ön plana çıkarılan taşınmazların bedelinin tahsil edilmesi adına, söz konusu taşınmazın kayıtlı bir taşınmaz olması önemli olmaktadır. Taşınmazın tapuya kayıtlı olması durumunda, rahatlıkla tapu sahibi tarafından bedel davası açma işlemi yapılabilir.
El Atılan Taşınmaz Kayıtlı Değil İse Ne Yapılıyor?
Bu tarz bir durum ile karşı karşıya kalınır ise, mülk sahibinin yapacağı işlemler ve deneyeceği yöntemler sınırlı oluyor. Yalnızca tapu tahsis belgesi var ise, bu konuda mülk sahibi el atma bedelinin tahsili davasını açamıyor. En azından böyle bir yetkisi bulunmuyor mülk sahibinin.
Tapu Tahsis Belgesi Ne İşe Yarar?
Detaylı olarak oluşturulan, imar mevzuatına uygun olmayan bir şekilde inşa edilen yapılar için oluşturulan bir belgedir. 2981 sayılı yasaya göre düzenlenir. Yasa gereğince bazı yükümlülüklerin organize edilmesi, eksikliklerin giderilmesi şartı ile verilen hak sahipliği belgesidir diyebiliriz.
Konuyu bir örnekle açıklayalım;
1- Diyelim ki arsanızın üzerine yol, demiryolu ve benzeri gibi yollar yapılacak. Siz özel bir şahıssınız ve bu arsa da sizin üzerinize kayıtlı bulunuyor. Aynı şekilde tapusu var ve size ait olduğu kesindir. Söz konusu idare, sizin arsanızın mülkiyetini, alelade kamulaştırmasız el atma ismi ile bünyesine alırsa, hak talep edebiliyorsunuz. Bu durumda söz konusu zararın ödenmesi için el atma tazminat davası açabiliyorsunuz.
2- Varsayalım ki yapılan işlem bir bayındırlık eseri olacak. Metro, karayolu, köprü ve benzeri bir inşaat yapılacak. Bu tarz durumda, kendi arsanıza tekrar kavuşmak için söz konusu inşaatları yıktıramıyorsunuz. Ama bayındırlık eserleri inşası nedeniyle el atma bedeli tahsili davası açabiliyorsunuz.
Tapu üzerinde kayıtlı olan arsanız için, kamulaştırmasız olarak el atılan bütün işlemlerde, kamulaştırmasız el atma davası açma hakkına sahipsiniz. Bu davayı açmak, yalnızca söz konusu arazinin tapu sahibinin hakkı olmaktadır.
