Demir fiyatları, Londra Metal Borsası’ndan takip ediliyor. Piyasada LME(London Metal Exchange) olarak bilinir. O nedenle doların hareketleri demir fiyatı için çok önemli. Ama tek etken dolar değil. Demir fiyatını etkileyen faktörleri 4 başlıkta toparlayabiliriz:
- Hurda fiyatı (Hurda ağırlıklı olarak yurtdışından geliyor.)
- Dolar kuru
- Yurt içi talepleri
- Yurt dışı talepleri
Şimdi size demir fiyatlarının nasıl hesaplandığını yüzeysel olarak anlatacağız.
Demir borsası olduğu için fiyatları günlük, anlık takip edebiliyoruz. Alttaki resimde 1 aylık inşaat demirinin 1 ton fiyatını usd cinsinden görüyoruz
Ama inşaat yaparken direkt bu fiyatlara demir bulamazsınız. Bu fiyata %18 kdv eklemelisiniz. Akabinde demirin geleceği yerden şantiyenize olan mesafe için nakliye tutarını eklemeniz gerekiyor.
Ülkemizdeki demir çelik fabrikaları ağırlıklı olarak: İzmir, İskenderun, Osmanıiye, Karabük, Kocaeli ve Çanakkale’de bulunmaktadır. Bu bölgelere yakın yerlerde nakliye fiyatları düşmekte, buralardan uzaklaştıkça nakliye fiyatları yükselmektedir.
Örnek bir hesaplama yapalım: 21.08.2019’da Londra Metal Borsası’nda inşaat demirinin tonu: 444,5 usd.
Aynı gün usd/TL kuru en düşük 5.7050, en yüksek 5.7338 olmuş. Ortalama 5,72 alarak hesaba devam ediyorum.
444,5 usd * 5,72 = 2542 TL
%18 kdv ekleyelim: 2542 * 1,18 = 3000 TL
Manisa’nın demiri İzmir’deki fabrikalardan gidiyor, mesafe yakın olduğu için ton başına 30 TL gibi nakliye fiyatı oluşuyor. Yani 3030 TL olur. Bu fiyatın büyük çaplı (12-32mm) arası demirler için olduğunu kabul ediyoruz. 8 mm gibi küçük çaplı demirlerin işçiliği daha fazla olduğu için ton fiyatı genelde 20 TL civarı daha fazla olur.
3030 TL hesapladığımız demir fiyatı sistemimizde 3080 TL olarak kayıtlı. Çünkü 3030 TL’yi tamamen teorik hesap yaparak bulduk ama 3080 TL, Manisa koşullarındaki arz talebe göre şekillenen, piyasanın kabul ettiği fiyatlardır. Yukarı ve aşağı yönlü %1 seviyesinde fark olması normaldir.
İyi de demiri üreten biziz, neden kendi ülkemizde daha pahalıya satıyoruz. Bizim borsayla, dolarla, Londra’yla ne işimiz var benzeri birçok soru aldığımız için oraya da bir açıklık getirelim.
Haklısınız, inşaat demirini biz çıkartıyoruz, biz işliyoruz, biz satıyoruz. Ama tüm dünyanın demire ihtiyacı var. Yani üretici açısından düşünün. Üretici 21 ağustos 2019 günü inşaat demirini dünyanın her hangi bir yerindeki müşteriye 444,5 usd’a satabiliyor, yani alıcısı var. Türkiye’deki müşteri olan size de diyor ki ben şu anda elimdeki ürünü 444,5 dolara satabiliyorum, sen almak istersen bunun TL karşılığını verip alabilirsin. Dolayısıyla günlük kurdan TL’ye çeviriyor. Ama yurtiçinde satış yapılırken kdv %18 olduğu için bir de kdv ekliyor. Zaten o kdv’yi sizden alıp devlete veriyor. Günün sonunda 444,5 dolara Amerika’ya satmasıyla, 2542TL+KDV’ye size satması arasında üretici açısından hiçbir fark olmuyor.
Piyasada onlarca demir fiyatının yayınlandığı site mevcut. Bizim takip ettiğimiz, fiyatlarına güvendiğimiz hatta partnerlik yaptığımız firma GÜNCEL DEMİR ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş.’dir. Aşağıdaki tabloda güncel fiyatları bulabilirsiniz.